İçeriğe geç

Uydu Haberleşmesi – Amatör Telsizcilikte Yeni Çağ

LimeSDR Hakkında

Öncelikle 100 kHz ila 3.8 GHz sürekli frekans aralığına sahip bir LimeSDR USB kullanacağımı söyleyerek başlayayım. Bizim 2.4 GHz gereksinimlerimiz için LimeSDR yeterlidir. SDR’nin destekleyebildiği bant genişliği 61.44 MHz gibi şaşırtıcı bir değer. SDR, 256 MB DDR2 RAM’e sahip bir Altera Cyclone IV FPGA ve 30,72 MHz’de bir Rakon RPT7050A frekans saatine dayanmaktadır. 6 giriş ve 4 çıkışa sahiptir ve +10 dBm’ye (10 mW) kadar CW verici gücüne sahiptir.

Açıkçası LimeSDR, onu çalıştıracak kullanışlı bir yazılım olmadan hiçbir şeydir, piyasada olcukça fazla yazılım var. Ben Simon Brown G4ELI’nin SDRConsole V3 adlı programını kullanmaya karar verdim, makalenin yazımı sırasında programın 3.0.5 (Şubat 2019) sürümü vardı.

LimeSDR ile SDRConsole Kullanımı

LimeSDR’yi kurma süreci kolaydı. Windows için LimeSDR sürücülerini toplamam ve bunları yüklemem gerekiyordu. Bu işlem 2 adımdan oluşuyor:

(1) sürücüleri GitHub sayfalarından indirin [indirmek için tıklayın]
(2) LimeSDR’yi bulmak için Aygıt Yöneticisi’ni kullanın ve sürücüyü zip içindeki sürücü ile değiştirin.

Sürücü yüklendikten sonra SDRConsole’u kurmaya hazırsınız demektir. Program başladığında, tanımlanmış herhangi bir telsiziniz olmadığını belirtecek ve sizden bir tane tanımlamanızı isteyecektir. Basitçe “Ara” ve ardından “LimeSDR” seçeneğini seçin ve telsizinizi bulacaktır. Yaptığınız değişiklikleri kabul edin.

Radyo Tanımları: LimeSDR’ınızı tanımlayın

SDR cihazınızı tanımladıktan sonra açılan kutudan tanımladığınız cihazı seçmelisiniz (programı her açtığınızda bu adımı yapmanız gerekiyor). Yeni tanımladığınız LimeSDR’yi seçin, “Bandwidth” seçeneğinde “(TX)” iletimini destekleyen bir bant genişliği seçtiğinizden emin olun ardından sol alttaki “Start” butonu tıklanabilir hale gelecektir. Konsolun aktifleştiğini görmelisiniz.

Radyo’yu seçin: TX’i destekleyen bir bant genişliği seçtiğinizden emin olun.

Es’Hail-2 GeoSat Alımı makalesinden, dar bant transponder girişinin 2400.050 MHz ila 2400.300 MHz olduğunu hatırlayacaksınız. Bu bandın ortasını 2400.175 MHz olarak alalım. Aşağıdaki ekran görüntüsü telsizi bu frekansta gösteriyor. Bazı önemli ayarların üzerine kutular ve işaretler koydum.

Yukarıdaki şekilde, alıcı frekansını sol üst kutuda, verici frekansını ise sağ üst kutuda görebilirsiniz. Frekans ve mod için “Sync RX” seçenekleri TX frekansının ve diğerlerinin alıcı frekansına göre sabitlendiğini göreceksiniz.

Sağ üst kutudaki “Drive” kontrolü çıkıştaki RF gücünü kontrol eder ve bunu daha sonra özelleştirmeye çalışacağız. Bunun hemen üzerinde, verici sisteminin devreye girmesine ve alıcının sesinin kapatılmasını sağlayan bir “TX” düğmesi bulunmaktadır.

Son olarak, sol altta LimeSDR’nin 6 alıcı ve 4 verici soketinden hangisinin kullanımda olduğunu seçmenizi sağlayan kontroller bulunmaktadır.

LimeSDR Çıkış Gücü

LimeSDR’nin TX gücünü ölçmek için ilgili frekansta: 2400.175 MHz, NB transponder uplink’inin merkezi kullanılır. Sabit bir güç seviyesi oluşturmak için bir CW sinyali kullanılır.

Bunu yapmak için, 100 pW ila 200 mW arasındaki gücü ölçecek şekilde kalibre edilmiş bir R&S NRP18A kullandım. Maksimum 10 mW bekliyoruz.

Sürücü seviyesi, 0 ila 100 arasında bir yüzde aralığıdır. Temel planım her %10’da bir okuma yapmaktı ve büyük bir doğrusallık yoksa, bu alanlarda daha fazla ölçüm alacağım. Bu işlemler sırasında LimeSDR yalnızca USB üzerinden beslenir ve harici bir güç kaynağı yoktur. Sürücü seviyesi %50’nin altındaysa, okuma gürültülüydü, bu nedenle eğrinin doğrusal kısmına odaklandım.

EDUP 8W WiFi Güç Yükseltici

Şubat 2019’da LimeSDR ve Es’Hail-2 uplink ile kullanmak üzere £35 bir EDUP 8W WiFi güç amplifikatörü satın aldım. Twitter’da bu amplifikatörlerin uygun olduğu konuşuluyordu, ben de bir tane denemeye karar verdim.

EDUP 8W WiFi Yükseltici

EDUP, TX yapıp yapmadığınızı tespit eden ve duruma göre TX yolunu etkinleştiren veya RX esnasında RX yolunu etkinleştiren bir sistem içerir. Bu, bir telsizdeki “VOX” ile tamamen aynıdır. Fakat paketler çok kısa ve koruma süresinin 400 nanosaniye civarında olduğu için askıda kalma süresi çok kısadır ve bu nedenle SSB için uygun değildir. Bu nedenle, bu davranışı değiştirmemiz gerekiyor, bu modifikasyon ile EDUP’u sürekli olarak TX’de olacak hale getirecek. İleride daha iyi bir çözüm olan, LimeSDR yayın yaptığında bir GPIO pinini amplifikatörü sürmek için kullanabiliriz ama şimdilik önemli değil.

PTT Modifikasyonu: EDUP

İşte yükseltecin iç kısmının bir fotoğrafı. Bu yükseltecide kazançta bazı iyileştirmeler yapabiliriz, örneğin TX/RX anahtarlamasını çıkarmak gibi, çünkü bu parçalara ihtiyacımız yok. Ancak, şimdilik onu olduğu gibi bırakacağız. RF-OUT RP-SMA konektörünü standart bir SMA konektörü ile değiştirmek muhtemelen radyo amatörü için akıllıca bir karar olacaktır.

EDUP 8W WiFi Amplifikatörün İçi

Bu mod, temel formunda, ADA4851-4 dört raylı op-amp’ın 4 (VS) ve 5 (+IN2) pinleri arasında bir lehim köprüsüdür ve bu, DC güç soketinin karşı köşesindeki kartta bulunur. Mod, diyot dedektörünün büyük bir sinyal (5.787 V, besleme rayı) algıladığı izlenimini yaratır. Referans voltajı (-IN2), 0.189 V olarak ayarlanmıştır. +IN2’deki voltaj -IN2’yi aştığında, cihaz iletim moduna girer.

Amplifikatör alma modundaysa durum LED’i kırmızı yanar. Tersine, amplifikatör iletim modundaysa durum LED’i yeşil yanar.

Kazancı Arttırın

Qorvo SPF5189Z

SPF5189Z çıkış modülü eBay, AliExpress vb. yerlerden temin edilebilir.

Qorvo SPF5189Z, 2,2 GHz’de (2,4 GHz’e en yakın listelenen frekans) 11,9 dB’lik küçük bir sinyal kazancına ve 22,7 dBm’lik bir P1dB çıkışına sahiptir. Bu çıkış gücü EDUP için gereken 26 dBm girişe yakındır, ancak sistemin 1 dB sıkıştırma noktasına (P1dB) yakın çalıştırılması önerilmez. SPF5189Z devredeyken, EDUP’tan yaklaşık 20 dBm çıkış (100 mW) görüyoruz.

İlkinin ardından bir SPF5189Z daha eklendiğinde yaklaşık 30 dBm (1 W) elde edilir. Sürücü zincirinin başlarına 10 dB daha kazanç eklemek bizi 8 W çıkış hedefine yaklaştıracaktır, ancak sistem hantal hale geliyordu ve kullanılan parçalar geniş bantlı olduğu için muhtemelen kademeler arası filtreleme olmadan kullanım için uygun olmayacaktı.

Analog Devices CN0417 Geliştirme Kartı

Analog Devices CN0417 Geliştirme Kartı

Twitter’da @Manawyrm tarafından dikkatimi çeken bir diğer parça ise Analog Devices CN0417 geliştirme kartı (EVAL-CN0417-EBZ). 2.4 GHz RF Güç Amplifikatörüdür ve yaklaşık 26 £ (35 USD) karşılığında satın alınabilir.

Bu parçayı henüz kullanmadım, ancak başkalarının başarıyla kullandığını biliyorum. EVAL-CN0417-EBZ, 1800 MHz ila 2700 MHz frekans aralığında çalışan geniş bantlı, iki aşamalı, 1 W RF sürücü amplifikatörü olan ADL5606’ya dayanmaktadır.

Uydu haberleşmesi üzerine ülkemizde de çalışmalar yapılmaktadır aşağıdan BAKTRAD için düzenlenen QO-100 uydusu üzerinden örneklerinin verildiği bir seminerin video kaydına ulaşabilir konuya dair daha detaylı bilgi edinebilirsiniz.

0 0 votes
Makale Değerlendirmesi
Subscribe
Bildir
guest
0 Yorum
Eskiler
En Yeniler Beğenilenler
Inline Feedbacks
View all comments